Czy jestem alergikiem? Takie pytanie zadają sobie wiosną i latem tysiące Polaków. Alergia to choroba, której winę można w większości zrzucić na geny, jednak… alergikami się nie rodzimy.

Alergia. Garść statystyk*

Alergia to choroba cywilizacyjna. Wraz z rozwojem przemysłu zachorowalność na wszelkiego rodzaju alergie rośnie. Dość powiedzieć, że w latach 80. ubiegłego wieku alergia była dopiero na 7. miejscu wśród chorób chronicznych. Obecnie zajmuje ona miejsce 4. i szacuje się, że w ciągu kolejnej dekady alergia będzie wśród trzech najczęściej występujących chorób chronicznych w Polsce i w Europie. Jeśli przyjrzymy się problemowi jeszcze dokładniej, to zauważymy, że walka z alergią będzie prawdziwym wyzwaniem:

• 40% Polaków deklaruje, że posiada objawy alergiczne
• 50% Polaków ma dodatni wynik testów alergicznych
• zdecydowanie częściej objawy alergiczne występują w obszarach miejskich, niż wiejskich
• Polska znajduje się wśród 10. krajów europejskich, pod względem zachorowalności na alergię
• jedynie 30% astmatyków zdaje sobie sprawę ze swojej choroby
• na astmę cierpi co 12 dziecko i co 19 dorosły Polak

*Dane pochodzą z badań przeprowadzonych przez Epidemiologię Chorób Alergicznych w Polsce oraz przez Polish Mul­ti­cen­tre Study of Epi­de­mio­logy of Aller­gic Dise­ases

Geny, a alergia

Tak jak pisaliśmy na początku. Całą winę można zrzucić na geny. Przykład: Jeśli obydwoje rodzice są alergikami, ocenia się szanse zachorowania dziecka na alergie na ok. 80%. W przypadku, gdy tylko jeden rodzic jest alergikiem istnieje spore prawdopodobieństwo, że dziecko nie otrzyma alergii w genach.

Przyczyny alergii

Alergia to nie tylko geny, ale przede wszystkim geny w połączeniu z czynnikami środowiskowymi. Do najistotniejszych zaliczamy:

Skażenie środowiska – największy problem

Spore znaczenie ma tutaj położenie geograficzne. Ciekawostką może być fakt, że dużo większa zachorowalność panuje na północy Europy (kraje wysoko rozwinięte), a dużo niższa na południu (kraje często słabo rozwinięte). Przykładowo w Wielkiej Brytanii i Francji zachorowalność na alergie górnych dróg oddechowych jest bardzo duża, podczas gdy na Bliskim Wschodzie ten problem praktycznie nie istnieje lub pojawia się z innych powodów, w dużo mniejszej skali.

Inne:

• roztocza kurzu domowego
• pyłki roślinne
• substancje chemiczne
• dym papierosowy
• chemiczna żywność
• zbyt sterylne otoczenie

Czy jestem alergikiem?

Alergii nabawić się można oczywiście w każdym momencie życia. Im jesteśmy młodsi, tym bardziej podatni na różnego rodzaju alergie. Jeśli odczuwamy kilka symptomów z niżej wymienionych, może to oznaczać, że jesteśmy alergikami.

Samodzielna obserwacja

Zanim udasz się do lekarza pierwszego kontaktu lub alergologa, możesz, a nawet powinieneś dokonać samodzielnej obserwacji. Najprawdopodobniej podobny zestaw pytań zadań Ci Twój lekarz.

• Czy masz problemy z oddychaniem?
• Czy Twoje oczy często łzawią?
• Czy często męczy Cię katar i kaszel, mimo, iż nie czujesz, że jesteś chory?
• Czy zaobserwowałeś na swoim ciele wysypkę?
• Czy często zdarza się, że jesteś zdekoncentrowany?

Jeśli nigdy wcześniej nie miałeś żadnych objawów, a pojawiły się one w dorosłym wieku, to powinieneś odpowiedzieć sobie na kilka dodatkowych pytań:

• Czy w ostatnim czasie przeprowadziłeś się?
• Czy ktoś z Twoich krewnych ma alergię?
• Czy zmieniłeś miejsce pracy na takie, w bliskim pobliżu ruchliwej ulicy?
• Czy zacząłeś palić papierosy lub przebywać w otoczeniu takich osób?

Skąd wynikają te pytania? Załóżmy, że wcześniej mieszkałeś w niewielkim mieście i pracowałeś w cichej okolicy. Do tego dodajmy jeszcze jeden fakt: Południowa część kraju, z dosyć “czystym” powietrzem. Nagle musisz zmienić miejsce zamieszkania. Trafiasz do Łodzi lub Warszawy. Nowe miejsce pracy, to centrum miasta, wiecznie zatłoczone i zakorkowane. Dodatkowo ze stresu zacząłeś palić papierosy. Nagle zaczynasz dostrzegać powyższe objawy (katar, łzawienie, brak koncentracji). Oznaczać to będzie, że przyczyną alergii jest skażenie środowiska. Z kolei jeśli przeprowadziłeś się z jednego osiedla na drugie, a powyższe objawy również Cię dotknęły, do tego zaobserwowałeś to w okolicach marca, oznaczać to może, że Twoja alergia związana jest z kalendarzem pylenia poszczególnych roślin. Jeśli symptomy dotykają Cię w marcu, całkiem prawdopodobne, że to wina topoli.

Testy skórne

Załóżmy, że faktycznie kilka objawów alergii dotknęło Cię bezpośrednio. W takiej sytuacji nie powinieneś zwlekać. Alergolog najpewniej zaleci wykonanie testów skórnych. Polegają one na nakłuwaniu skóry, na którą naniesiono wcześniej krople danego alergenu. W ten sposób można zbadać nawet kilkadziesiąt potencjalnych alergenów. Ukłucia nie są jakoś specjalnie bolesne. Jeśli po krótkim czasie zaobserwujemy zmiany skórne w okolicach nakłucia, będzie to oznaczało, że dany alergen nam dokucza.

Testy krwi

Mniej popularna metoda, natomiast równie skuteczna. Niestety ma spory minus. Jeśli już wiemy, że jesteśmy alergikami i zażywamy leki histaminowe, to będziemy zmuszeni odstawić je na około 2 tygodnie przed wykonaniem badania. Wiązać się będzie to oczywiście z nasileniem objawów.

Jeśli na powyższy zestaw pytań w 100% odpowiedziałeś “nie”, to rzecz jasna alergikiem nie jesteś.

Dołącz do dyskusji: